Interview met de therapeut

Systeemtherapie is verbindingen herstellen.

Systeemtherapeut Marc Smits vertelt over systeemtherapie
Door Cindy Cool (marketing communicatie afdeling Riagg Rijnmond)

Wie zoeken er hulp bij een systeemtherapeut?

Dat is heel divers. Het kan gaan om stellen die net een relatie begonnen zijn maar ook echtparen die al jaren getrouwd zijn. Ook hele gezinnen melden zich aan voor therapie. Soms zie ik ouders met een jonger of ouder kind maar het kan ook voorkomen dat familieleden (broers, zussen, neven, nichten etc.) moeilijkheden in hun relatie ervaren. Ik zie ook mensen alleen die problemen hebben in hun relaties .

Waar zoeken ze hulp voor?

Ik begrijp dat mensen in alle mogelijke samenstellingen bij jou terecht kunnen. Maar waar zoeken ze hulp voor?

Stellen ervaren vaak dat ze elkaar kwijt zijn geraakt. Ze maken ruzie en er is een gemis aan intimiteit en vertrouwen. Vaak voelen ze dat ze tekort gedaan worden door de ander. Gezinnen zoeken vaak hulp bij opvoedingsvraagstukken en de sfeer in een gezin. Ze missen de verbondenheid of zijn juist te nauw betrokken bij elkaar. We noemen dat los zand of kluwengezinnen. Elke levensfase kent voor een gezin weer nieuwe uitdagingen. Als er sprake is van een psychische stoornis of een handicap bij een van de ouders of kinderen dan zijn deze uitdagingen nog groter. Individuen komen vaak met het gevoel dat ze verbondenheid missen met andere mensen of dat ze merken dat ze steeds weer in dezelfde problemen raken in hun relaties.

Hoe pak je dat dan aan?

Het lijkt me best lastig om met zoveel verschillende meningen en gevoelens rekening te houden.

Als systeemtherapeut ben ik partij voor iedereen. Dat noemen we meervoudige partijdigheid, een belangrijk begrip in de systeemtherapie. Het vraagt van me dat ik me verplaats in iedereen zonder oordeel en dat ik nieuwsgierig ben naar ieders beweegredenen. Daarbij is het belangrijk dat mensen tegen mij zeggen; “Ja, inderdaad, zo voelt het voor mij!”. De uitdaging is dat iedereen deelneemt aan het gesprek en gehoord wordt. Juist de mensen die zich in het dagelijks leven niet zo laten horen zeggen vaak verrassende en rake dingen.

Hoe verloopt zo’n systeemtherapie verder?

Als ik het goed begrijp kun je pas verder als je van iedereen hoort dat je ze begrepen hebt. Maar dat betekent nog niet dat mensen elkaar begrijpen. Hoe breng je mensen met elkaar in gesprek?

Of het nu gaat om partner relatietherapie, gezinstherapie of individuele systeemtherapie het belangrijkste is dat je mensen helpt zelf na te denken over hoe ze met elkaar en zichzelf omgaan en of dat nog bevalt. Vaak valt er bij het veranderen wat te winnen en wat te verliezen. Mensen kijken soms enorm uit naar een verandering maar vinden het ook eng. Je weet wat je hebt. Het “dilemma of change” noemen we dat. De vragen die ik stel gaan nooit alleen over hoe mensen met elkaar omgaan en over hoe zich dat steeds weer herhaalt. Ze gaan ook over hoe die patronen zorgen voor een emotioneel gemis en een gebrek aan verbondenheid.
Naast vragen stellen en mensen met elkaar in gesprek brengen, werk ik met oefeningen (non verbale, creatieve en drama interventies). Vooral deze interventies zijn belangrijk om te komen van begrijpen tot letterlijk voelen. Verder is hechting een belangrijk begrip; In hoeverre spelen de kwetsbaarheden opgedaan in je gezin van herkomst een rol. Welke gevoelige snaren worden geraakt en hoe versterken de wederzijdse emoties elkaar (EFT Emotionally Focused Therapy ). Als systeemtherapeut blijf ik niet buiten het gesprek. Ik plaats mijzelf niet boven of naast de mensen die hulp zoeken. Ik maak er deel van uit. Juist door het maken van verbindingen met mensen help ik de verbindingen te herstellen